แม่ให้นม กินยาอะไรได้บ้าง การใช้ยาสำหรับคุณแม่ตั้งครรภ์และคุณแม่ให้นม

การใช้ยาสำหรับคุณแม่ตั้งครรภ์และคุณแม่ให้นม

วันนี้หมอจะมาคุยถึงหลักการใช้ยา สำหรับคุณแม่ตั้งครรภ์และคุณแม่ให้นม พร้อมกับตัวอย่างยาที่ใช้ได้ สำหรับอาการป่วยต่างๆ ที่พบบ่อย ในบทความ การใช้ยาสำหรับคุณแม่ตั้งครรภ์และคุณแม่ให้นม

การใช้ยาสำหรับคุณแม่ตั้งครรภ์

สำหรับคุณแม่ตั้งครรภ์ การใช้ยาจะต้องมีความระมัดระวังเป็นอย่างมาก เนื่องจากยาบางชนิดอาจจะเป็นสาเหตุของความผิดปกติของลูกน้อยในครรภ์ได้ โดยเฉพาะในช่วงต้นของการตั้งครรภ์ที่เพิ่งเริ่มมีการสร้างอวัยวะของลูก หากจำเป็นต้องใช้ยา ก็สามารถใช้ยาได้บางชนิด โดยปรึกษาคุณหมอ หรือคุณเภสัชกร เสมอ

องค์การอาหารและยาของประเทศสหรัฐอเมริกา (U.S. Food and Drug Administration) ได้จัดกลุ่มความเสี่ยงที่อาจเกิดขึ้นจากการใช้ยาในหญิงตั้งครรภ์ ตามความเสี่ยงของการเกิดการสร้างที่ผิดปกติทั้งรูปแบบและโครงสร้าง การทำงานที่ผิดปกติของอวัยวะต่างๆ ทั้งภายในและภายนอกร่างกายและพฤติกรรมที่ผิดปกติของทารกในครรภ์เอาไว้ 5 category คือ A, B, C, D และ X ซึ่ง category A จัดว่าปลอดภัยสุดและ X อันตรายที่สุดตามลำดับ โดยยาที่ใช้ในคุณแม่ตั้งครรภ์ควรจะอยู่ใน category A หรือ B

ตัวอย่างยาที่ใช้ได้สำหรับคุณแม่ตั้งครรภ์

• ยาแก้ปวด ลดไข้ - paracetamol
• ยาแก้แพ้ต้านฮิสตามีน - cetirizine, loratadine, levocetirizine
• ยาแก้ไอ - bromhexine
• ยาปฏิชีวนะสำหรับเชื้อแบคทีเรีย
• ยากลุ่ม penicillins , cephalosporins, azithromycin

การใช้ยาสำหรับคุณแม่ให้นม

สำหรับคุณแม่ที่ให้ลูก การใช้ยาหลายตัวไม่ได้ก่อให้เกิดปัญหาหรือผลเสียอันตรายร้ายแรงจนต้องระมัดระวังมากเหมือนกับตอนตั้งครรภ์ซึ่งยาที่คุณแม่ทานจะผ่านไปยังลูกโดยตรง เพราะเมื่อทารกคลอดออกมาแล้ว ยาหลายชนิดไม่สามารถผ่านน้ำนมจึงไม่มีผลกระทบต่อลูกเลย ยาหลายชนิดตัวผ่านน้ำนมได้ในปริมาณที่ไม่มากจึงไม่ได้มีผลข้างเคียงต่อลูก คุณแม่ให้นมจึงสามารถใช้ยาได้หลากหลายขึ้นกว่าตอนที่ยังตั้งครรภ์

อย่างไรก็ดี หากมีโอกาสก็ควรปรึกษาคุณหมอหรือคุณเภสัชกรก่อนใช้ยาเสมอ ใช้ยาที่มีขนาดต่ำที่สุดที่ใช้ได้หรือใช้ยาในช่วงระยะที่สั้นที่สุดเท่าที่จะทำได้ในการรักษาโรคให้ได้ผล ให้นมลูกหรือปั๊มนมก่อนที่คุณแม่จะทานยาในมื้อถัดไป หรือรอมากกว่า 2-3 ชั่วโมง หลังจากที่คุณแม่ทานยาจึงให้นมลูก

ตัวอย่างยาที่ใช้ได้สำหรับคุณแม่ให้นม

• ยาแก้ปวด ลดไข้ - paracetamol
• ยาแก้แพ้ต้านฮิสตามีน - cetirizine, loratadine
• ยาแก้ไอ - bromhexine, acetylcysteine
• ยาปฏิชีวนะสำหรับเชื้อแบคทีเรีย
• ยากลุ่ม penicillins , cephalosporins, และ macrolides

ทั้งนี้ คุณแม่ให้นมบุตร สามารถตรวจสอบด้วยตนเองได้ว่า ยาชนิดใดที่คุณแม่ให้นมสามารถใช้ได้อย่างปลอดภัยต่อลูก ที่เว็บไซต์ www.e-lactancia.org โดยใส่ชื่อยาสามัญของยาลงไป แล้วดูผลความเสี่ยงของการใช้ยา ถ้าขึ้นเป็นสีเขียว (very low risk) แสดงว่า ใช้ยาตัวนั้นได้ปลอดภัย ถ้าขึ้นสีเหลือง (low risk) แสดงว่าถ้าจำเป็นต้องใช้ยานั้นก็ใช้ได้ แต่ต้องติดตามว่ามีผลข้างเคียงหรือไม่ แต่ถ้าขึ้นเป็นสีส้ม หรือสีแดง ก็ไม่ควรใช้นะคะ

บทความอื่นๆ ที่น่าสนใจ

แม่ตั้งครรภ์ ท้องอืด กินยาอะไรได้บ้าง

พบบ่อย! โรคผื่นลมพิษในคุณแม่ตั้งครรภ์