เลี้ยงลูกเชิงบวก วิธีพูดกับลูกเชิงบวก เลี้ยงลูก สอนลูกยังไงให้ลูกคิดบวก
ปัจจุบันเด็ก ๆ หลายคนประสบปัญหาเกี่ยวกับเรื่องความคิดเชิงลบ ในปี 2560 กรมสุขภาพจิตได้ออกมาให้ข้อมูลว่า กลุ่มเยาวชนอายุ 20-24 ปี มีอัตราการฆ่าตัวตายที่ 4.94 ต่อประชากรแสนคน ในปี 2561 เพิ่มขึ้นเป็น 5.33 ต่อประชากรแสนคน โดยปัญหาที่เกิดขึ้นกับเด็ก ๆ ส่วนมาก จะเป็นปัญหาความเครียดเกี่ยวกับครอบครัว วันนี้ TheAsianparent Thailand ขอนำวิธีการ เลี้ยงลูกเชิงบวก วิธีพูดกกับลูกเชิงบวก การสอน การเลี้ยงลูกยังไงให้คิดบวกมาแบ่งปันคุณพ่อคุณแม่กันค่ะ
จากข้อมูลของกรมสุขภาพจิต การให้บริการสายด่วนสุขภาพจิต 1323 พบว่า กลุ่มเยาวชนที่โทรเข้ามาปรึกษาปัญหาสุขภาพจิตมากขึ้น โดยในปีงบประมาณ 2561 จากการให้บริการปรึกษาทางโทรศัพท์ทั้งสิ้น 70,534 ครั้ง เป็นกลุ่มเด็กอายุ 11-19 ปี 10,298 ครั้ง คิดเป็นร้อยละ 14.6 และเป็นกลุ่มเยาวชนอายุ 20-25 ปี 14,173 ครั้ง คิดเป็นร้อยละ 20.1 โดย 5 อันดับปัญหาที่พบมากที่สุดในกลุ่มเด็กและเยาวชน คือ ปัญหาความเครียดหรือวิตกกังวล ปัญหาทางจิตเวช ปัญหาความรัก ปัญหาซึมเศร้า และปัญหาครอบครัว
สำหรับในช่วง 6 เดือนแรกของปีงบประมาณ 2562 มีผู้โทรเข้ามาใช้บริการทั้งสิ้น 40,635 ครั้ง เป็นกลุ่มเด็กและเยาวชนอายุ 11-25 ปี จำนวน 13,658 ครั้ง เมื่อจำแนกตามประเภทของปัญหาพบว่า สัดส่วนของเด็กและเยาวชน ที่มีปัญหาความเครียดหรือวิตกกังวล ปัญหาความรัก ซึมเศร้า และมีความคิดหรือความพยายามฆ่าตัวตายมีแนวโน้มเพิ่มขึ้น
โดยปัญหาต่าง ๆ ที่เกิดขึ้นกับเด็ก ๆ นั้น หนึ่งในปัญหาที่ทำให้เด็ก ๆ มีความเครียดและความกังวลคือปัญหาทางครอบครัว การเลี้ยงลูกเชิงบวก จึงเป็นอีกหนึ่งปัจจัยที่จะสามารถช่วยให้เด็ก ๆ มีความคิดและปัญหานี้น้อยลงมากขึ้น แต่แม้ว่าปัญหาที่ทำให้เด็ก ๆ เครียดไม่ใช่ปัญหาครอบครัว แต่การที่ครอบครัวเป็นหนึ่งแรงสนับสนุนพวกเขาในสิ่งที่พวกเขาทำได้ดีก็อาจจะช่วยแก้ไขความเครียดนั้นได้
เลี้ยงลูกเชิงบวก คือการกระตุ้นสมองส่วนคิดวิเคราะห์ทำงาน สมองของมนุษย์มี 3 ส่วน คือ สมองส่วนบน หรือสมองส่วนคิด สมองส่วนกลาง หรือสมองส่วนอารมณ์ และสมองส่วนล่าง หรือสมองส่วนสัณชาตญาณ พญ.จิราภรณ์ อรุณากูร กุมารแพทย์เวชศาสตร์วัยรุ่น ภาควิชากุมารเวชศาสตร์ คณะแพทยศาสตร์โรงพยาบาลรามาธิบดี มหาวิทยาลัยมหิดล ให้ข้อมูลว่า สมองส่วนสัณชาตญาณมีการพัฒนาที่ดีตั้งแต่แรกเกิด และมักจะทำงานร่วมกันกับสมองส่วนอารมณ์ เพื่อกระตุ้นให้มนุษย์เอาตัวรอดจากความรู้สึกไม่ปลอดภัย เมื่อไหร่ที่อยู่ในภาวะไม่ปลอดภัยหรือเครียด สมองส่วนสัญชาตญาณจะตอบสนองทันที คือ สู้ หนี ยอม ซึ่งในครอบครัวที่พ่อแม่ใช้ความรุนแรงในการเลี้ยงดู การตอบสนองทั้ง 3 แบบ มักจะส่งผลลบกับการพัฒนาตัวตนของเด็ก
“สู้” เมื่อโตขึ้นจะพัฒนาเป็นเด็กก้าวร้าวและใช้ความรุนแรงแก้ปัญหา
“หนี” จะพัฒนาเป็นผู้ใหญ่ที่วิตกกังวลง่ายและซึมเศร้า
“ยอม” การยอมของเด็กจะส่งผลให้เด็กไม่นับถือตัวเอง รู้สึกว่าตัวเองไม่มีคุณค่า ไม่มีศักยภาพ ไม่มีความสามารถ
สมองส่วนคิดวิเคราะห์ เป็นสมองส่วนที่พัฒนาช้าที่สุด โดยจะพัฒนาเต็มที่ประมาณอายุ 25 ปี ด้วยเหตุนี้เมื่อเวลาเด็กร้องไห้โวยวายไม่รู้เหตุผล เด็กไม่ได้ตั้งใจ เนื่องจากเป็นการตอบสนองตามธรรมชาติของสมองส่วนสัณชาตญาณ และเป็นข้อจำกัดตามธรรมชาติที่เด็กมี การเลี้ยงลูกเชิงบวกคือ การทำให้สมองส่วนอารมณ์สงบ เพื่อให้เด็กฝึกใช้สมองส่วนคิดวิเคราะห์ให้มากขึ้น
การยกย่องชมเชย
ให้คำชมเมื่อเขาแสดงพฤติกรรมที่เหมาะสม หรือ กระทำพฤติกรรมใด ๆ ที่คุณเห็นว่ามันน่ารักและดี แม้จะเป็นเพียงเรื่องเล็ก ๆ น้อย ๆคุณสามารถยกย่องชมเชยเด็ก ๆ ตามวัยของพวกเขา เช่น ชมเชยเด็กเล็กที่ออกจากสวนสาธารณะเมื่อถูกคนแปลกหน้าเข้ามาคุย หรือ ตอนที่พวกเขาพยายามผูกเชือกรองเท้าด้วยตัวเอง และคุณสามารถชื่นชมเด็กในช่วงวัยรุ่นที่กลับบ้านตรงเวลาตามที่ตกลงกันไว้หรือเริ่มทำการบ้านโดยไม่ได้รับการตักเตือน
คำชมโดยการอธิบาย
คำชมที่สื่อความหมาย คือ เมื่อคุณบอกลูกของคุณว่าคุณชอบอะไร สิ่งนี้จะช่วยให้ลูกของคุณเข้าใจในสิ่งที่คุณต้องการจะสื่อความหมายออกมา นอกจากนี้สิ่งนี้ยังดูจริงใจมากกว่าคำชมที่ไม่เฉพาะเจาะจงเช่น "ลูกเป็นเด็กดี"
ในตอนแรกคุณสามารถชมลูกทุกครั้งที่คุณเห็นพฤติกรรม เมื่อลูกของคุณเริ่มทำพฤติกรรมบ่อยขึ้นคุณสามารถชื่นชมมันน้อยลง หากคุณใช้การชื่นชมเพื่อเปลี่ยนพฤติกรรม คุณสามารถชื่นชมความพยายามและความสำเร็จ ตัวอย่างเช่น "เป็นเรื่องดีที่ลูกขอเล่นของเล่นเมื่อลูกต้องการ"
15 เคล็ดลับ การส่งเสริมพฤติกรรมที่ดี ส่งเสริมลูกทางบวก
1. เป็นแบบอย่างที่ดี
ใช้พฤติกรรมของคุณเองเพื่อนำทางลูกของคุณ ลูกของคุณจะคอยดูว่าคุณแสดงออกมาอย่างไร และสิ่งที่คุณทำมักจะสำคัญกว่าที่คุณพูด ตัวอย่างเช่น หากคุณต้องการให้ลูกพูดว่า "โปรด" ให้คุณพูดด้วยตัวเองก่อน เพื่อเป็นตัวอย่างให้กับลูก เพื่อให้พวกเขาทำตามได้อย่างถูกต้อง พวกเขาจะคิดและวิเคราะห์ว่านี่คือพฤติกรรมที่ควรแสดงออกมา
2. แสดงให้ลูกเห็นว่าคุณรู้สึกอย่างไร
การบอกลูกของคุณอย่างตรงไปตรงมาว่าพฤติกรรมของเขามีผลกับคุณอย่างไร จะช่วยให้เขาเห็นความรู้สึกของเขาในตัวคุณ มันจะเปิดโอกาสให้ลูกของคุณเห็นสิ่งต่าง ๆ จากมุมมองของคุณ ตัวอย่างเช่น "แม่กำลังอารมณ์เสียเพราะตรงนี้มีเสียงที่ดังมากจนทำให้แม่คุยทางโทรศัพท์ไม่ได้"
3. ให้คำชมกับลูกของคุณเมื่อเขาปฏิบัติตัว 'ดี'
เมื่อลูกของคุณประพฤติตัวในแบบที่คุณชอบให้ข้อเสนอแนะในเชิงบวกกับเธอ ตัวอย่างเช่น ‘ว้าวลูกเล่นได้ดีมาก แม่ชอบวิธีที่ลูกเก็บรักษาของเล่นทั้งหมดบนโต๊ะจริง ๆ วิธีนี้จะใช้งานได้ดีกว่าการรอให้ของเล่นกระแทกลงกับพื้นก่อนที่คุณจะสังเกตเห็นและพูดว่า "หยุดเดี๋ยวนี้นะ"
4. ใกล้ชิดลูกให้มากขึ้น
เมื่อคุณเข้าใกล้ลูก คุณสามารถปรับให้เข้ากับสิ่งที่เขาอาจรู้สึกหรือคิด การเข้าใกล้จะช่วยให้เขาจดจ่อกับสิ่งที่คุณพูดเกี่ยวกับพฤติกรรมของเขา หากคุณอยู่ใกล้กับลูกและมีความสนใจให้กับเขามากพอ เขาจะเลียนแบบพฤติกรรมของคุณได้โดยที่พวกเขาไม่ต้องโดนคุณดุหรือบอก
5. ฟังอย่างตั้งใจ
หากต้องการฟังอย่างตั้งใจคุณสามารถพยักหน้าขณะที่ลูกพูดและทำซ้ำในสิ่งที่คุณคิดว่าลูกรู้สึก ตัวอย่างเช่น 'ดูเหมือนว่าลูกจะรู้สึกเศร้าจริง ๆ ที่ตัวต่อของลูกตกลงมา' เมื่อคุณทำสิ่งนี้จะช่วยให้เด็กเล็กรับมือกับความตึงเครียดและอารมณ์ได้ดียิ่งขึ้น เช่น ความคับข้องใจซึ่งบางครั้งก็นำไปสู่พฤติกรรมที่ไม่พึงประสงค์ นอกจากนี้ยังทำให้พวกเขารู้สึกนับถือและสบายใจ มันยังสามารถกระจายอารมณ์โกรธเคืองที่อาจเกิดขึ้นได้ดีอีกด้วย
6. รักษาสัญญา
เมื่อคุณทำตามสัญญาไม่ว่าดีหรือไม่ดีลูกของคุณจะเรียนรู้ที่จะเชื่อใจและเคารพคุณ เธอเรียนรู้ว่าคุณจะไม่ทำให้เธอผิดหวังเมื่อคุณสัญญาว่าจะทำสิ่งที่ดี และเธอก็เรียนรู้ที่จะไม่เปลี่ยนใจเมื่อคุณอธิบายผลที่ตามมา ดังนั้นเมื่อคุณสัญญาว่าจะออกไปเดินเล่นหลังจากที่ลูกของคุณหยิบของเล่นของเธอขึ้นมาตรวจสอบให้แน่ใจว่าคุณมีรองเท้าเดินที่มีประโยชน์ เมื่อคุณบอกว่าคุณจะออกจากห้องสมุดหากลูกของคุณไม่หยุดวิ่ง คุณก็พร้อมที่จะเดินออกจากห้องสมุดทันที
7. สร้างสภาพแวดล้อมสำหรับพฤติกรรมที่ดี
สภาพแวดล้อมรอบตัวลูกของคุณสามารถมีอิทธิพลต่อพฤติกรรมของเขา ดังนั้นคุณสามารถกำหนดสภาพแวดล้อมเพื่อช่วยให้ลูกของคุณทำงานได้ดี สิ่งนี้สามารถทำได้ง่ายเพียงแค่ทำให้แน่ใจว่าพื้นที่ของลูกของคุณมีสิ่งที่ปลอดภัยและน่าตื่นเต้นมากมายให้เขาเล่นด้วย ตรวจสอบให้แน่ใจว่าลูกของคุณไม่สามารถเข้าถึงสิ่งอาจทำให้เขาเจ็บปวดได้
8. เลี่ยงการต่อว่าจากเหตุการณ์เพียงเล็กน้อย
ก่อนที่คุณจะมีส่วนร่วมในสิ่งที่ลูกของคุณกำลังทำอยู่ โดยเฉพาะการพูดว่า "ไม่" หรือ "หยุด" ให้ถามตัวเองว่ามันสำคัญหรือไม่ โดยการรักษาคำแนะนำ คำขอ และข้อเสนอแนะเชิงลบให้น้อยที่สุด คุณสร้างโอกาสน้อยลงสำหรับความขัดแย้งและความรู้สึกที่ไม่ดี กฎมีความสำคัญ แต่ใช้เฉพาะเมื่อสำคัญเท่านั้น
9. จงหนักแน่นเกี่ยวกับเสียงสะอื้น
หากคุณให้สิ่งที่พวกเขาต้องการเมื่อลูกกำลังส่งเสียงบางอย่างออกมา คุณจะต้องฝึกให้พวกเขารู้ว่าการร้องไห้งอแงไม่ได้หมายความว่าพวกเขาจะได้สิ่งที่ต้องการ แต่การที่จะได้สิ่งต้องการนั้นต้องปฏิบัติตนอย่างไร
10. ทำให้สิ่งต่าง ๆ ง่ายและเป็นบวก
หากคุณให้คำแนะนำที่ชัดเจนด้วยคำศัพท์ง่าย ๆ ลูกของคุณจะรู้ว่าเขาคาดหวังอะไร ตัวอย่างเช่น "จับมือแม่ไว้เมื่อเรากำลังข้ามถนน" และกฎในเชิงบวกมักจะดีกว่ากฎเชิงลบเพราะกฎเหล่านี้จะชี้นำพฤติกรรมของเด็กในทางบวก ตัวอย่างเช่น "ช่วยปิดประตูหน่อยจ้ะลูก" ดีกว่า "อย่าเปิดประตูทิ้งไว้!"
11. ให้ความรับผิดชอบต่อเด็กและผลที่ตามมา
เมื่อลูกของคุณโตขึ้นคุณสามารถมอบหมายงานที่มีความรับผิดชอบต่อพฤติกรรมของเธอได้มากขึ้น คุณสามารถเปิดโอกาสให้เธอได้สัมผัสกับผลที่ตามธรรมชาติของพฤติกรรมนั้น คุณไม่จำเป็นต้องเป็นคนเลวตลอดเวลา ตัวอย่างเช่นหากเป็นความรับผิดชอบของลูกคุณที่จะต้องพักค้างคืนและเธอลืมตุ๊กตาที่ชื่นชอบของเธอเอาไว้ เธอจะต้องจัดการอารมรณ์ตัวเองให้ได้โดยไม่ใช้มันในตอนกลางคืน
ในบางครั้งคุณอาจจำเป็นต้องให้ผลที่ตามมาสำหรับพฤติกรรมที่ยอมรับไม่ได้หรือเป็นอันตราย ในช่วงเวลาดังกล่าวเป็นการดีที่สุดที่จะตรวจสอบให้แน่ใจว่าคุณได้อธิบายผลที่ตามมาและลูกของคุณได้ตกลงล่วงหน้าแล้ว
12. พูดครั้งเดียวและเดินหน้าต่อไป
หากคุณบอกลูกว่าควรทำอย่างไร หรือไม่ควีทำอะไร หากคุณต้องการให้โอกาสเขาครั้งสุดท้ายในการร่วมมือกัน เตือนเขาถึงผลที่ตามมาหากไม่ให้ความร่วมมือ จากนั้นเริ่มนับถึงสาม
13. ทำให้ลูกของคุณรู้สึกสำคัญ
ให้ลูกของคุณทำงานบ้าน หรือสิ่งที่เธอสามารถทำได้เพื่อช่วยครอบครัว สิ่งนี้จะทำให้เธอรู้สึกสำคัญ หากคุณสามารถให้ลูกของคุณฝึกฝนทำสิ่งที่น่าเบื่อ เธอจะทำได้ดีขึ้นและรู้สึกดีเกี่ยวกับการทำมันและต้องการทำมันต่อไปเรื่อย ๆ และถ้าคุณให้เธอชื่นชมกับพฤติกรรมและความพยายามของเธอเองมันจะช่วยสร้างความภาคภูมิใจในตัวเองให้กับพวกเขา
14. เตรียมพร้อมสำหรับสถานการณ์ที่ท้าทาย
มีหลายครั้งที่ต้องดูแลลูกของคุณและทำสิ่งที่คุณต้องทำไปพร้อม ๆ กัน หากคุณคิดเกี่ยวกับสถานการณ์ที่ท้าทายเหล่านี้ล่วงหน้า คุณสามารถวางแผนความต้องการของลูกได้ พูดคุยกับเขาเกี่ยวกับสาเหตุที่คุณต้องการความร่วมมือ จากนั้นเขาเตรียมพร้อมสำหรับสิ่งที่คุณคาดหวัง
15. รักษาอารมณ์ขัน
มันมักจะช่วยให้ชีวิตประจำวันของเด็ก ๆ สดใสมากยิ่งขึ้น คุณสามารถทำได้โดยใช้เพลงที่สื่อถึงอารมณ์ขันและความสนุกสนาน ตัวอย่างเช่น คุณสามารถทำเป็นมอนสเตอร์จี้ที่ต้องการของเล่นที่หยิบขึ้นมาจากพื้น อารมณ์ขันที่ทำให้คุณทั้งสองหัวเราะออกมาอย่างยอดเยี่ยม
บทความอื่น ๆ ที่น่าสนใจ :
90 ประโยคที่ควรพูดกับลูก ประโยคให้กำลังใจ เสริมสร้างพัฒนาการทางบวก
90 คำคมพ่อลูกอ่อน คำคมสำหรับคนเป็นพ่อ ความในใจจากใจคนเป็นพ่อ
5 วิธีสอนลูกไม่ให้ขี้อิจฉา ทำยังไงดีให้ลูกเป็นเด็กดีไม่อิจฉาคนอื่น