ลูกน้อยโดยเฉพาะวัยทารกเป็นวัยที่ภูมิต้านทานต่อเชื้อโรคต่าง ๆ ยังไม่สมบูรณ์เต็มที่และต้องได้รับการฉีดวัคซีนจำเป็นพื้นฐานรวมถึงวัคซีนเสริมหลายชนิดด้วยกัน เมื่อพาลูกไปรับวัคซีนคุณพ่อคุณแม่อาจมีข้อสงสัยมากมาย วันนี้หมอได้รวบรวมคำถามที่พบบ่อย ซึ่งคุณพ่อคุณแม่มักสงสัยกันเกี่ยวกับ วัคซีนสำหรับทารก
ตารางการให้วัคซีนเด็กไทย วัคซีนสำหรับทารก ประจำปี 2564
มาแล้ว ตารางการให้วัคซีนเด็กไทยประจำปี 2564 แนะนำโดย สมาคมโรคติดเชื้อในเด็กแห่งประเทศไทย เช็กเลย!
ดาวน์โหลดภาพเต็มได้ที่ : ตารางฉีดวัคซีนเด็ก 2564
วิธีดูแลลูกหลังฉีดวัคซีน
1. ผื่นขึ้น
หลังจากการฉีดวัคซีนป้องกันเชื้อโรค เช่น วัคซีนหัด หัดเยอรมัน คางทูม และอีสุกอีใส อาจทำให้เกิดอาการแพ้ ควรให้ลูกสวมเสื้อผ้าที่ระบายอากาศได้ดี หากผื่นที่ขึ้นไม่หาย อาจไม่ใช่สาเหตุจากการฉีดวัคซีน เพราะอาการมักหายไปเองภายใน 2-3 วัน
2. ปวด บวม แดง
หากลูกมีอาการบวมหรือแสดงอาการปวด (ร้องโยเยมาก) ให้คุณแม่ประคบด้วยน้ำแข็ง อาการนี้จะหายไปภายใน 1-3 วัน แต่หากบริเวณที่บวมแดง เป็นไตหรือเป็นแผล ลูกขยับแขนข้างที่ฉีดวัคซีนได้น้อยลงหรือไม่ขยับแขน อาจเกิดการติดเชื้อจนเป็นตุ่มหนอง ต้องพาลูกไปพบคุณหมอ
3. มีไข้
ใช้ผ้าชุบน้ำสะอาดพอหมาด ๆ เช็ดตัวลดไข้ บริเวณซอกคอ ข้อพับต่าง ๆ เพื่อลดอุณหภูมิในร่างกาย อาการไข้ก็จะดีขึ้นและหายไปภายใน 2-3 วัน ถ้าไข้ยังสูง ไม่ยอมลด ต้องพบแพทย์
4. งอแง ร้องไห้
เวลาที่เจ้าตัวเล็กงอแง ร้องไห้ แม่ต้องใจเย็น ใช้วิธีปลอบโยนลูก เช่น เบี่ยงเบนความสนใจด้วยการพาไปเดินเล่น ร้องเพลง หรือเปิดเพลงให้ลูกฟัง เพื่อสร้างบรรยากาศที่ดี การโอบกอดอุ้มลูกโยกตัวไปมาเบา ๆ เพื่อช่วยสร้างความอบอุ่น สบายใจ
5. ชัก
ถ้าลูกมีไข้สูงมาก ๆ อาจทำให้เกิดอาการชัก แม่ควรปฏิบัติดังนี้ * จับลูกนอนตะแคงหน้า เพื่อป้องกันการสำลักหรือลิ้นไปอุดทางเดินหายใจ *ไม่นำของแข็ง เช่น นิ้วมือ ช้อน ฯลฯ ใส่ปากลูก เพราะจะทำให้สำลักมากขึ้น และรีบพาลูกไปพบคุณหมอทันที * ระหว่างเดินทางถ้าลูกมีไข้ ตัวร้อน ควรเช็ดตัวเพื่อลดความร้อนให้มากที่สุด
6. ฝี
มีลักษณะเป็น ๆ ยุบ ๆ อยู่ประมาณ 3-4 สัปดาห์ ก็จะหายไปไม่จำเป็นต้องใส่ยา หรือทายาปิดแผล หากฝีเกิดแตกเอง สามารถใช้แอลกอฮอล์ทำความสะอาดทาเช้า-เย็น จนกว่าฝีจะแห้ง และควรระวังไม่บีบ ไม่กด หรือทำอะไรกับฝี เพราะอาจเกิดการติดเชื้อ หากเกิดติดเชื้อ ฝีอักเสบ ต้องรีบไปพบคุณหมอ
คำถามที่พบบ่อยเกี่ยวกับวัคซีนของลูกน้อย
คงไม่ใช่เรื่องแปลกหากต้องพาลูกไปฉีดวัคซีน แต่ยังมีความกังวลเกี่ยวกับปัญหา หรือผลข้างเคียงที่อาจเกิดขึ้นกับลูกน้อยได้ เช่น เลยกำหนดการฉีดวัคซีน หรือการป่วยหลังรับวัคซีนไปแล้ว เป็นต้น ซึ่งคำถามที่เกี่ยวกับวัคซีนเด็กนั้นเรามีคำตอบให้คุณพ่อคุณแม่สบายใจกันอย่างแน่นอน
หากไม่ได้พาลูกมารับวัคซีนตามกำหนดอะไรนัดในช่วงวัยต่างๆ ควรทำอย่างไร?
หากลูกน้อยไม่ได้รับการฉีดวัคซีนตามกำหนดที่คุณหมอนัด คุณพ่อคุณแม่ควรพาลูกไปรับวัคซีนทันทีที่นึกได้และลูกมีสุขภาพแข็งแรง สบายดี ไม่มีอาการเจ็บป่วยใด ๆ ทั้งนี้ หากขาดการฉีดวัคซีนตามกำหนดในเข็มใด ลูกสามารถรับวัคซีนในเข็มต่อไปได้เลย ไม่จำเป็นต้องตั้งต้นนับเข็มแรกใหม่ เช่น ลูกฉีดวัคซีนคอตีบบาดทะยักไอกรนและโปลิโอ เข็มที่ 1 แล้ว แต่เลยกำหนดฉีดเข็มที่ 2 ไป 1 เดือน ก็สามารถฉีดเข็มที่ 2 ต่อไปได้เลยไม่ต้องเริ่มนับเข็มที่ 1 ใหม่นะคะ
หากลูกมีไข้ไม่สบาย จะสามารถมารับวัคซีนตามนัดได้หรือไม่?
- หากช่วงที่คุณหมอนัดมารับวัคซีน ลูกมีอาการเจ็บป่วยไม่รุนแรง เช่น มีอาการหวัด คัดจมูก มีน้ำมูกใส ๆ หรือมีผื่นคันนิดหน่อย ก็สามารถพาลูกมารับวัคซีนได้
- แต่หากลูกมีไข้ หรือมีอาการเจ็บป่วยรุนแรง เช่น มีผื่นแดงขึ้นทั้งตัว ก็ควรเลื่อนการฉีดวัคซีนออกไปจนกว่าจะหายป่วยดีแล้ว
เพราะการฉีดวัคซีนเองนั้นก็อาจทำให้ร่างกายของลูกเกิดปฏิกิริยาต่าง ๆ เช่น มีไข้ขึ้น แล้วทำให้อาการเจ็บป่วยรุนแรงมากขึ้นได้ หมอแนะนำว่า ให้หายป่วยดีก่อนนะคะ แล้วค่อยมาฉีดวัคซีนวันหลัง ข้อสำคัญคือรีบมาทันทีที่หายป่วยจะได้ไม่ลืมค่ะ
เพราะเหตุใดฉีดวัคซีนแล้วยังป่วยเป็นโรคได้?
คำถามนี้หมอได้รับบ่อยมาก ๆ ในฤดูที่ไข้หวัดใหญ่ระบาด และผู้ป่วยหลาย ๆ คนฉีดวัคซีนแล้วค่ะ ความจริงคือไม่ว่าวัคซีนชนิดใดก็ไม่สามารถป้องกันโรคได้ 100%ทั้งนี้ เมื่อฉีดวัคซีนแล้วไม่ได้หมายความว่าจะไม่เป็นโรคนั้นแน่นอน แต่ก็ช่วยลดโอกาสในการเป็นโรคนั้น ๆ และลดความรุนแรงของโรคลงได้ โดยทั่วไปวัคซีนที่ใช้ในปัจจุบันอย่างถูกต้องตามมาตรฐาน มักจะมีประสิทธิภาพในการป้องกันโรคได้สูงถึง 80-90% ขึ้นไปนะคะ
บทความที่น่าสนใจ : วิธีเพิ่มภูมิคุ้มกันให้ทารก พ่อแม่ควรทำอย่างไรไม่ให้ลูกเป็นเด็กป่วยง่าย
วัคซีนสำหรับทารก ตัวไหนมักมีอาการข้างเคียง
- วัคซีนป้องกันวัณโรค (บีซีจี) อาจมีตุ่มนูน เป็นหนองขนาดเล็ก บริเวณที่ฉีดหลังฉีดประมาณ 2-3 สัปดาห์
- วัคซีนป้องกันโรคคอตีบ-บาดทะยัก-ไอกรน มีไข้ และอาจเกิดอาการชัก มักเกิดขึ้นภายใน 48 ชั่วโมง หลังรับวัคซีน
- วัคซีนป้องกันโรคโปลิโอ อาจมีอาการอ่อนแรง หรือมีอาการอัมพาต แต่พบได้น้อยมากและหายเองได้
- วัคซีนป้องกันโรคหัด-หัดเยอรมัน-คางทูม มีไข้ และผื่นบวมแดงบริเวณที่ฉีด หลังได้รับวัคซีน 5-7 วัน
- วัคซีนป้องกันโรคอีสุกอีใส มีไข้ ปวดบริเวณที่ฉีดและอาจมีผื่นขึ้น
- วัคซีนป้องกันโรคเยื่อหุ้มสมองอักเสบ มีไข้ต่ำ ๆ ปวดบริเวณที่ฉีดและอาจมีผื่นขึ้น
บทความที่น่าสนใจ :
ลูกกลัวเข็ม เห็นกี่ทีก็ร้องไห้งอแง แก้ปัญหาเรื่องนี้ยังไงดี?
ลูกฉีดวัคซีน ไข้ขึ้น ทำยังไง วัคซีนตัวไหนทำให้เกิดไข้บ่อยสุด
แม่ไม่สบายให้นมลูกได้ไหม ถ้าลูกเข้าเต้าตอนเราป่วยลูกจะป่วยไหม?
แชร์ประสบการณ์หรือเรื่องราวที่เกี่ยวข้องกับวัคซีนเด็ก ได้ที่นี่!
วัคซีนเด็ก ลูกต้องฉีดตัวไหนบ้างคะ แล้วมีวิธีดูแลลูกหลังฉีดวัคซีนยังไงบ้างคะ
ที่มา : สมาคมโรคติดเชื้อในเด็กแห่งประเทศไทย