แม่ท้องอยากรู้ ฉีดวัคซีนโควิดตอนท้อง มีข้อห้ามและข้อระวังอะไรบ้าง ?

แม่ท้องหลายคนสงสัย ฉีดวัคซีนโควิดตอนท้อง ได้หรือไม่ ฉีดแล้วจะเป็นอันตรายแก่ทารกในครรภ์ เสี่ยงแท้ง หรือเป็นอะไรหรือไม่ วันนี้เราจึงได้ รวบรวมทุกข้อสงสัยของแม่ ๆ มาสอบถามเจ้าหน้าที่ที่กรมอนามัย เกี่ยวกับ เรื่องของฉีดวันซีนสำหรับคนท้อง จะมีอะไรบ้าง ไปดูกันเลย

ตอบทุกข้อสงสัย เกี่ยวกับวัคซีนโควิดสำหรับคนท้อง

ตอบทุกข้อสงสัย วัคซีนโควิดกับคนท้อง

แพทย์หญิงพิมลพรรณ ต่างวิวัฒน์ สูตินรีแพทย์ กรมอนามัย

กล่าวว่า ในเรื่องของการฉีดโควิด – 19 ถือเป็นเรื่องใหม่สำหรับทุกคน เนื่องจากโควิด – 19 เป็นโรคอุบัติใหม่ในไทย วัคซีนที่พัฒนาในปัจจุบันคือวัคซีนที่เพิ่งจะเริ่มใช้ ก่อนหน้านี้มีแต่การทดลองวัคซีนกับผู้ที่มีอายุ 18 ปีขึ้นไปเท่านั้น ไม่ได้มีการทดลองการฉีดวัคซีนในหญิงตั้งครรภ์ และยังไม่มีข้อมูลเกี่ยวกับคนท้องเท่าที่ควร

แต่สถานการณ์เริ่มรุนแรงขึ้น หญิงตั้งครรภ์ในกรุงเทพ และปริมณฑล มีการติดโควิดประมาณ 500 คน และเสียชีวิตเป็นจำนวน 8 ราย จึงต้องมาพิจารณาเรื่องวัคซีน ว่าคนท้องก็ควรได้รับการฉีดวัคซีน ซึ่งได้มีการศึกษาข้อมูลจากทางต่างประเทศ อย่างเช่น ในสหรัฐอเมริกา เขาไม่ได้มีข้อจำกัดในการฉีดวัคซีนสำหรับคนท้อง แต่มีข้อแม้ว่าจะต้องมีอายุ 16 หรือ 18 ปีก่อน ทั้งนี้ขึ้นอยู่กับชนิดของวัคซีน ซึ่งในต่างประเทศคนท้องก็สามารถฉีดวัคซีนได้เช่นกัน สำหรับในประเทศไทย ในช่วงเดือนเมษายนที่ผ่านมา มีคนท้องติดเชื้อโควิด – 19 เยอะขึ้น

จึงทำให้ได้มีการนำมาฉีดให้กับหญิงตั้งครรภ์ โดยในช่วงแรก ฉีดให้กับคนท้องที่เป็นกลุ่มเสี่ยงก่อน แต่ระหว่างนั้น ก็มีคนท้องติดเชื้อโควิดเพิ่มขึ้น จึงทำให้เปลี่ยนแนวทางเป็น ให้คนท้องทุกคนฉีด และยินดีที่จะฉีด เนื่องจากคนท้องมีโอกาสติดเชื้อโควิดรุนแรงมากกว่า และมีโอกาสเสียชีวิตได้มากกว่า จึงแนะนำให้แม่ท้องฉีดวัคซีนป้องกันไว้ด้วย

บทความที่เกี่ยวข้อง : คนท้องฉีดวัคซีนโควิดได้ไหม ฉีดแล้วอันตรายหรือเปล่า ฉีดได้ตอนไหน

ควรฉีดเมื่ออายุครรภ์เท่าไหร่ถึงจะปลอดภัย

ควรฉีดวัคซีนเมื่ออายุครรภ์ 3 เดือนขึ้นไป ซึ่งในช่วง 3 เดือน เป็นช่วงที่ทารกกำลังสร้างอวัยวะ แม้ว่ายังไม่มีหลักฐานยืนยันว่าวัคซีนทำให้เด็กพิการ แต่เพื่อตัดความกังวลของแม่ ๆ ที่กำลังคิดที่จะฉีดวัคซีน แนะนำให้ฉีดเมื่อเข้าสู่ไตรมาสที่ 2 ขึ้นไป เพื่อความสบายใจของตัวคุณแม่เอง

ก่อนคนท้องฉีดวัคซีนโควิด ต้องเตรียมตัวอย่างไรบ้าง  ?

• 2 วันก่อนการฉีดวัคซีน ออกกำลังกายได้ตามปกติเท่าที่เคยทำ นอนหลับพักผ่อนให้เพียงพอ
• ดื่มน้ำในปริมาณที่เหมาะสม
• หลังจากการฉีดวัคซีน ไม่ควรเกร็งแขน หรือบีบนวดบริเวณที่ฉีด
• หากเป็นไข้ ควรรอให้หายป่วยสักระยะก่อน สัก 1 – 2 สัปดาห์ และทำการเช็กว่าเคยมีประวัติของการแพ้วัคซีนหรือไม่
• ในเรื่องของการแพ้อาหารแล้วฉีดวัคซีน สามารถฉีดได้ เนื่องจากการแพ้อาหาร ไม่ได้มีส่วนเกี่ยวข้องกับ

กรณีที่คุณแม่ติดโควิดแต่หายแล้ว ต้องฉีดวัคซีนหรือไม่ ?

เคยติดแล้วต้องฉีดหรือไม่

ในกรณีที่คุณแม่ เคยติดเชื้อโควิด – 19 มาก่อนแล้ว คุณแม่ก็ยังจำเป็นต้องได้รับการฉีดวัคซีน ถึงแม้ว่าร่างกายจะเคยได้รับเชื้อไวรัสตัวนี้มาแล้ว มีภูมิคุ้มกันแล้ว ก็จำเป็นที่จะต้องฉีด เพราะภูมิคุ้มกันของร่างกายอาจจะตกลง เนื่องจากภูมิคุ้มกันจะอยู่ได้แค่ 3 – 6 เดือน เท่านั้น แนะนำว่า ควรฉีดวัคซีนหลังจากที่หายป่วยจากโควิดแล้ว 3 – 6 เดือน

วัคซีนโควิด สามารถป้องกันได้นานแค่ไหน

ยังไม่มีข้อมูลว่า ภูมิคุ้มกันจะอยู่ได้นานแค่ไหน แต่จะลดลงไปตามเวลา แต่ปัญหาจริง ๆ ไม่ได้ขึ้นอยู่กับวัคซีน ขึ้นอยู่ที่ตัวเชื้อไวรัสมากกว่า เนื่องจากเชื้อไวรัสมีหลากหลายสายพันธุ์และกลายพันธุ์ เชื้อไวรัสโควิด – 19 ก็เหมือนกับโรคไข้หวัดใหญ่ที่ระบาดหนักในสมัยก่อน โดยจะมีการฉีดวัคซีนในทุก ๆ ปี แต่ละปีจะแตกต่างกัน ตามเชื้อและสายพันธุ์ของปีนั้น ๆ โดยเชื้อที่รุนแรงกว่าก็จะกลบเชื้อไวรัสที่อ่อนกว่า เชื้อที่มีความรุนแรงกว่าก็จะเข้ามาแทนที่ วัคซีนทุกตัวไม่สามารถป้องกันเชื้อไวรัสได้ 100 % ซึ่งหมายความว่า การที่ฉีดเข้าไปแล้วก็สามารถติดได้อีก วัคซีนจะช่วยลดอาการรุนแรงและลดอัตราการเสียชีวิตลงได้ แต่ลดจำนวนการติดเชื้อ อาจจะไม่ได้เต็มที่ ขึ้นอยู่กับชนิดของวัคซีน และสายพันธุ์นั้น ๆ

วัคซีนโควิดสามารถช่วยป้องกันลูกในท้องได้ไหม ?

เนื่องจากทารกที่เกิดมาในช่วงแรกจะยังไม่มีภูมิต้านทาน แต่จะได้ภูมิต้านทานจากแม่ เมื่อคุณแม่ฉีดวัคซีนก็จะมีภูมิต้านทาน ซึ่งภูมิต้านทานก็สามารถส่งไปยังลูกในท้องได้ แต่ภูมิต้านทานไม่สามารถอยู่ได้นาน จะอยู่ได้แค่เดือนแรก ๆ เท่านั้น จึงทำให้เป็นสาเหตุว่าทำไม ทำไมต้องฉีดวัคซีนของทารกให้ครบตามที่กำหนด

ติดโควิดในช่วงใกล้คลอด ต้องรับมืออย่างไรบ้าง ?

• ถ้าติดเชื้ออยู่ไม่ควรได้รับการฉีดวัคซีน ควรรอ 3 – 6 เดือนก่อน แล้วค่อยฉีด
• เมื่อรู้ว่าติดเชื้อโควิด ควรพบแพทย์ทันที หากติดเชื้อจะต้องกักตัวตามสถานที่ที่ทางโรงพยาบาลจัดหาให้ แต่อาจจะมีการแบ่งในเรื่องของอายุครรภ์ เช่น ถ้าอยู่ในช่วง 36 สัปดาห์ใกล้คลอด อาจจะต้องนอกที่โรงพยาบาลเลย เพราะว่ามีโอกาสคลอดได้

กรณีที่ฉีดวัคซีนแล้วแพ้ เกิดจากสาเหตุอะไร

กรณีที่แพ้วัคซีน จะเกิดจากการฉีดวัคซีน ที่เคยฉีดแล้วมีอาการแพ้ เช่น ในกรณีที่ ฉีดเข็มที่ 1 แล้วแพ้ เข็มที่ 2 ก็อาจจะต้องเปลี่ยนชนิดของวัคซีน หรือตัวยาวัคซีนชนิดอื่น เพื่อไม่ให้เกิดการแพ้ ส่วนในเรื่องของการ กินกาแฟ ออกกำลังกาย ไม่ได้ส่งผลให้เกิดการแพ้ของวัคซีน เพียงแค่คุณแม่ไม่อดนอน นอนหลับพักผ่อนให้เพียงพอ ไม่เครียด กินอาหารครบ ดื่มน้ำให้ครบในปริมาณที่เหมาะสม

ถ้าคุณแม่แพ้วัคซีนควรรับมืออย่างไร ?

ฉีดวัคซีนโควิดตอนท้อง

อาการที่อาจเกินขึ้นหลังฉีด แบ่งได้ 2 แบบคือ

• อาการไม่พึงประสงค์

คือ ผลข้างเคียงจากการฉีดวัคซีน ซึ่งเป็นผลข้างเคียงที่คาดเดาได้ว่าจะเกิด ได้แก่ อาการปวด บวม มีไข้ อาการเหมือนคนที่ไม่สบาย ปวดเมื่อยกล้ามเนื้อ โดยอาการเหล่านี้ไม่ได้เกิดขึ้นในทุกคน แล้วแต่สภาพร่างกายของแต่ละคน

• อาการแพ้วัคซีน

ร่างกายเกิดปฏิกิริยาตอบโต้กับเชื้อมากกว่าปกติ โดยอาการจะครอบคลุมหลายระบบของร่างกาย เช่น อาการบวม หายใจไม่ออก มีผื่นแดง หน้ามืด ความดันต่ำ อาเจียน โดยอาการเหล่านี้จะเกิดขึ้นภายใน 30 นาที

หากเกิดภาวะลิ่มเลือดอุดตัน สังเกตยังไง ?

ภาวะลิ่มเลือดอุดตัน คือภาวะที่เลือดรวมเป็นก้อนแล้วไปอุดตันอวัยวะใด อวัยวะหนึ่งของร่างกาย โดยส่วนใหญ่จะพบในคนชาติตะวันตกมากกว่าคนเอเชีย พบได้หลังฉีดวัคซีนไปแล้ว 4 – 30 วัน อาการก็ขึ้นอยู่กับว่าลิ่มเลือดไปอุดตันบริเวณอวัยวะใด

หากแม่ท้องเกิดภาวะลิ่มเลือดอุดตัน จะอันตรายมากน้อยแค่ไหน ?

โอกาสการเกิดภาวะลิ่มเลือดอุดตันหลังฉีดวัคซีนมีน้อยมาก ๆ คือเกิด 4 ใน 1 ล้านคน แต่โดยภาวการณ์ตั้งครรภ์ก็มีโอกาสที่จะเกิดภาวะลิ่มเลือดอุดตันอยู่แล้ว ซึ่งความเสี่ยงมากกว่า 1 ในล้าน ประมาณ 0.5 – 1 เปอร์เซ็นต์ ซึ่งข้อมูลตรงนี้เป็นของแถบยุโรป ในไทยเจอน้อยมาก ๆ

บทความที่เกี่ยวข้อง : 100 สิ่งแม่ท้องต้องรู้ ตอนที่ 95 ลิ่มเลือดอุดตันอันตรายของแม่ท้อง

บทความที่คุณอาจจะสนใจ :

รวมราคาวัคซีนโควิด-19 และเทียบประสิทธิภาพ ต่างกันอย่างไร?

ห้าม!! กินยาคุมกำเนิดก่อนไปฉีดวัคซีนโควิด

เด็กฉีดวัคซีนโควิด ได้ไหม จะเกิดอาการแทรกซ้อน หรือมีผลข้างเคียงหรือไม่?

มีข้อสงสัยเรื่องการตั้งครรภ์ หรือมีคำถามเรื่องการเลี้ยงลูกหรือเปล่าคะ? ติดตามอ่านบทความ หรือสอบถามสิ่งที่คุณอยากรู้ผ่านแอปของเราได้เลย ดาวน์โหลด theAsianparent แอปพลิเคชัน ทั้ง IOS และ Android ได้แล้ววันนี้!

Follow us on: