ในที่สุดข่าวดีที่แม่ๆ รอคอยก็มาถึงค่ะ วัคซีนป้องกันไวรัส RSV (Respiratory Syncytial Virus) ซึ่งเป็นสาเหตุสำคัญของโรคทางเดินหายใจในเด็กเล็ก ได้รับการอนุมัติให้ใช้แล้วในประเทศไทย ถือเป็นความหวังใหม่ในการปกป้องลูกน้อยจากภัยร้ายนี้เลยค่ะ อย่างไรก็ตาม แม้จะเข้าใจกันว่าเป็นวัคซีน แต่ตัวยาที่ใช้สำหรับป้องกัน RSV ให้ลูกน้อยนี้มาในรูปแบบของ ภูมิคุ้มกันสำเร็จรูปค่ะ ซึ่งมีข้อแตกต่างจากวัคซีนอยู่พอสมควร แล้วข้อควรรู้เกี่ยวกับรูปแบบของ วัคซีน RSV ที่คุณพ่อคุณแม่ต้องทำความเข้าใจให้กระจ่างมีอะไรบ้าง มาดูไปพร้อมกันค่ะ
RSV คืออะไร?
RSV เป็นเชื้อไวรัสที่ติดต่อผ่านทางการสัมผัสสารคัดหลั่ง เช่น น้ำมูก น้ำลาย หรือการไอจาม ทำให้เกิดการติดเชื้อในระบบทางเดินหายใจ โดยเฉพาะในเด็กเล็กที่มีอายุต่ำกว่า 2 ปี และผู้สูงอายุที่มีภูมิคุ้มกันต่ำ ซึ่งอาจนำไปสู่ภาวะแทรกซ้อนรุนแรง เช่น ปอดอักเสบ หลอดลมอักเสบ หรือแม้กระทั่งเสียชีวิตได้
วัคซีน RSV มีกี่รูปแบบ?
ปัจจุบันมียาที่สามารถป้องกัน RSV ได้แล้ว ซึ่งสามารถป้องกันได้ 2 รูปแบบดังนี้ค่ะ
-
วัคซีนที่ฉีดในหญิงตั้งครรภ์
ชื่อว่า Abrysvo ฉีดในคุณแม่เพื่อส่งภูมิคุ้มกันไปสู่ลูก วัคซีนนี้จะช่วยกระตุ้นภูมิคุ้มกันในคุณแม่และส่งผ่านภูมิคุ้มกันไปยังลูกน้อยผ่านทางรก ทำให้ลูกน้อยมีภูมิคุ้มกันต่อ RSV ตั้งแต่แรกเกิดจนถึง 6 เดือนแรก เหมาะสำหรับคุณแม่ที่มีอายุครรภ์ 24-36 สัปดาห์
-
ภูมิคุ้มกันสำเร็จรูป (Monoclonal Antibody)
ชื่อว่า Nirsevimab ตัวนี้ ไม่ใช่วัคซีน นะคะ เป็นภูมิคุ้มกันที่สังเคราะห์ขึ้นมา ใช้ฉีดให้เด็กเล็กโดยตรง เพื่อป้องกันการติดเชื้อ RSV ในช่วง 8 เดือนแรกของชีวิต เหมาะสำหรับเด็กที่มีความเสี่ยงสูง เช่น เด็กคลอดก่อนกำหนด เด็กที่มีโรคปอดหรือโรคหัวใจ
วัคซีน RSV 10 ข้อควรรู้ฉบับประชาชน
เฟซบุ๊กเพจ หมอม็อด หมอเด็กขอเล่า ได้สรุปข้อมูลเกี่ยวกับ วัคซีน RSV เพื่อเป็น “ข้อควรรู้ฉบับประชาชน” 10 ข้อด้วยกันค่ะ คือ
- เชื้อ RSV ในเด็ก มีโอกาสลงหลอดลมฝอย หรือปอด ได้ 30% หมายความว่า ถ้ามีเด็กติดเชื้อ RSV 100 คน จะมีเด็กที่เชื้อลงลงหลอดลมฝอยหรือปอด ประมาณ 30 คน (อีก 70 คนเป็นเหมือนไข้หวัดทั่วไป) โดยที่โอกาสในการลงปอดจะสูงในเด็กที่อายุน้อย หรือมีโรคประจำตัวบางอย่าง การได้รับยาป้องกันจะทำให้ลดความรุนแรงลงได้
- ยาป้องกันตัวแรก คือ วัคซีนที่ฉีดในหญิงตั้งครรภ์ ชื่อ Abrysvo
- ฉีดตอนอายุครรภ์ 24-36 สัปดาห์ (ต้องฉีดก่อนคลอดอย่างน้อย 14 วัน ถึงจะสร้างภูมิทันส่งให้ลูกได้)
- เมื่อคลอดแล้วภูมิคุ้มกันต่อเชื้อ RSV ที่แม่สร้าง จะส่งไปถึงลูกน้อย
- ป้องกันการติดเชื้อ RSV ลงปอดได้ 60% และป้องกันการลงปอดแบบชนิดรุนแรงได้ 80%
- ถ้าคุณแม่ได้รับวัคซีนป้องกัน RSV ตอนท้อง ลูกจะมีภูมิคุ้มกันที่ส่งจากแม่แล้ว ไม่จำเป็น ต้องฉีดยาป้องกัน RSV ในลูกอีก ยกเว้น บางกรณี เช่น คลอดก่อนกำหนดในอายุครรภ์น้อยกว่า 32 สัปดาห์ หรือลูกน้อยมีโรคประจำตัวที่เสี่ยงต่อการเป็น RSV รุนแรง
- ภูมิคุ้มกันสำเร็จรูป Nirsevimab เป็นยาป้องกันที่ ไม่ใช่วัคซีน ซึ่งจะฉีดให้กับเด็กทารกโดยตรง ต่างจากวัคซีน ตรงที่ ภูมิคุ้มกันสำเร็จรูป (Antibody) เมื่อฉีดเข้าไปแล้วสามารถดักจับเชื้อโรค และป้องกันไม่ให้ร่างกายเราติดเชื้อได้เลย แต่วัคซีน (vaccine) ฉีดเข้าไปแล้ว ต้องรอให้ร่างกายทำความรู้จักแล้วสร้างภูมิคุ้มกันขึ้นมา ซึ่งต้องใช้ระยะเวลาสักพักหนึ่งจึงจะเริ่มป้องกันได้
- ยา Nirsevimab จะดักจับเชื้อโรค RSV ทำให้ RSV ไม่สามารถเข้าสู่ร่างกายได้
- สามารถป้องกันการติดเชื้อ RSV ได้ประมาณ 60%
- ป้องกันการนอนโรงพยาบาลจากการติดเชื้อ RSV ได้ 80%
- ป้องกันติดเชื้อ RSV ชนิดรุนแรงได้ 85%
- Nirsevimab จะฉีดเข้ากล้ามเนื้อ ฉีดแล้วป้องกัน RSV ได้ 5 เดือน จึงแนะนำให้ฉีดในช่วงที่ระบาดของ RSV มากๆ ได้แก่ในช่วงเดือนมิถุนายน – ตุลาคม
- ใครควรฉีด? ภูมิคุ้มกันสำเร็จรูป Nirsevimab
- เด็กทุกคนที่มีอายุแรกเกิดถึง 8 เดือน
- เด็กกลุ่มเสี่ยงตั้งแต่แรกเกิดถึง 12 เดือน ในที่นี้กลุ่มเสี่ยงคือ มีโรคปอดเรื้อรัง หัวใจพิการแต่กำเนิด ภูมิคุ้มกันบกพร่อง
- เด็กที่มีอายุ 12-24 เดือน ปอดจะเริ่มแข็งแรงขึ้นและส่วนมากจะเคยได้รับเชื้อ RSV กันมาแล้ว ทำให้การติดเชื้อ RSV ครั้งที่ 2 มักจะไม่รุนแรงเท่ากับครั้งแรก จึงไม่จำเป็นต้องฉีด ภูมิคุ้มกันสำเร็จรูป Nirsevimab ยกเว้นเป็นกลุ่มเสี่ยงตามข้อ 7
- ผลข้างเคียงของยา Nirsevimab คือ มีผื่น 0.9% และรู้สึกปวดบริเวณที่ฉีด 0.3%
- กรณีที่ เคยติดเชื้อ RSV มาแล้ว ราชวิทยาลัยกุมารแพทย์ ไม่แนะนำ ให้ฉีด Nirsevimab เพราะการติดเชื้อซ้ำเกิดได้น้อย และการติดเชื้อซ้ำมักจะไม่รุนแรงเท่าครั้งแรก (ยกเว้นคนไข้กลุ่มเสี่ยง)
ทั้งนี้ หมอม็อด หมอเด็กขอเล่า ยังแนะนำด้วยว่า คุณพ่อคุณแม่ ผู้ปกครองที่สนใจให้ลูกน้อยได้รับภูมิคุ้มกันสำเร็จรูป Nirsevimab ควรสอบถามรายละเอียดกับกุมารแพทย์อีกครั้งก่อนตัดสินใจ และวัตถุประสงค์ของทางเพจเพียงต้องการให้ความรู้เกี่ยวกับการป้องกัน RSV เท่านั้นค่ะ
วัคซีน RSV ราคาเท่าไหร่?
ราคาวัคซีน RSV ในปัจจุบันอาจแตกต่างกันไปในแต่ละสถานพยาบาลค่ะ ซึ่งโดยทั่วไปจะอยู่ในช่วงราคาดังนี้
- วัคซีน RSV สำหรับคุณแม่ตั้งครรภ์ ราคาประมาณ 9,000-10,000 บาท
- ภูมิคุ้มกันสำเร็จรูป Nirsevimab ราคาประมาณ 17,000-21,000 บาท
ข้อมูลในตารางเป็นเพียงตัวอย่างราคาของวัคซีน RSV และภูมิคุ้มกันสำเร็จรูปนะคะ อย่างไรก็ตาม คุณพ่อคุณแม่อาจติดต่อสอบถามข้อมูลเพิ่มเติมจากโรงพยาบาลหรือคลินิกเด็กใกล้บ้าน ที่สำคัญคือ ควรปรึกษากุมารแพทย์ที่ดูแลลูกน้อยอยู่แล้ว ก่อนตัดสินใจเลือกหรือไม่เลือกการรับวัคซีนนะคะ
ที่มา : หมอม็อด หมอเด็กขอเล่า
บทความอื่นๆ ที่น่าสนใจ
ปอดจิ๋วห่างไกล โรค RSV: ความรู้ที่คุณพ่อคุณแม่ต้องมีเพื่อปกป้องลูกรัก
ราคาวัคซีนไข้หวัดใหญ่ ชนิด 4 สายพันธุ์ อัพเดทปี 2025 / 2568
วัคซีนคนท้อง สำคัญอย่างไร? วัคซีนที่คนท้อง ต้องฉีด vs ต้องห้าม
มีข้อสงสัยเรื่องการตั้งครรภ์ หรือมีคำถามเรื่องการเลี้ยงลูกหรือเปล่าคะ? ติดตามอ่านบทความ หรือสอบถามสิ่งที่คุณอยากรู้ผ่านแอปของเราได้เลย
ดาวน์โหลด theAsianparent แอปพลิเคชัน ทั้ง IOS และ Android ได้แล้ววันนี้!
