ในเว็บไซต์เดลิเมล (daily mail) ของอังกฤษได้รายงานว่า มีการศึกษาจากผู้หญิงที่ตั้งครรภ์มากกว่า 450 คน รวมไปถึงผู้หญิงจำนวน 155 คนที่ต้องสูญเสียลูกจากการคลอด พบว่าคนท้องที่นอนตะแคงขวาหรือนอนหลังตรงนั้นจะมีโอกาสเกิดความเสี่ยงที่ลูกเสียชีวิตในครรภ์อย่างมาก แถมความเสี่ยงจะมีมากเป็นเท่าตัวในช่วงไตรมาสสุดท้ายของการตั้งครรภ์ เมื่อเทียบกับการนอนด้วยท่าตะแคงซ้าย คนท้องนอนตะแคงขวาได้ไหม อันตรายจากการนอนทางขวา มีอะไรควรรู้?
คนท้องนอนตะแคงขวาได้ไหม ?
นักสำรวจจากมหาวิทยาลัยโอ๊กแลนด์ ประเทศนิวซีแลนด์ ได้อธิบายถึงผลการศึกษาดังกล่าวว่า การที่แม่ท้องนอนท่าตะแคงขวาจะทำให้การทำงานของระบบหัวใจต้องสูบฉีดเลือดมากขึ้น และทำให้ร่างกายส่งออกซิเจนแก่ลูกในครรภ์ได้อย่างจำกัด อีกทั้งปัจจัยในด้านต่าง ๆ ทั้งเรื่องอายุ พฤติกรรมการสูบบุหรี่ ค่าดัชนีมวลกาย ซึ่งทั้งหมดที่ว่ามานี้ ล้วนแล้วแต่มีโอกาสที่จะเกิดความเสี่ยงได้สูงพอ ๆ กัน และจากผลการศึกษาดังกล่าว ถือว่ามีความสอดคล้องกับสถิติที่เกิดขึ้นในประเทศอังกฤษที่พบว่า แต่ละปีจะมีเด็กที่เสียชีวิตในขณะที่อยู่ในครรภ์ประมาณ 4,000 คน รวมไปถึงเด็กที่เสียชีวิตจากการคลอดก่อนกำหนดอีก 1,200 คนอีกด้วย
อย่างไรก็ดี ดร. ลูซี่ แชปเปลล์ ผู้เชี่ยวชาญด้านสุขภาพของผู้หญิงจากมหาวิทยาลัยคิง คอลเลจ ได้ให้ความเห็นถึงเรื่องนี้ว่า กว่า 3 ใน 4 ของแม่ที่ตั้งครรภ์จะนอนตะแคงซ้ายมากกว่าผู้หญิงที่ไม่ได้ตั้งครรภ์ ซึ่งถือว่าเป็นผลดีต่อลูกในท้อง
มีคำแนะนำได้กล่าวไว้ว่า ที่แม่ท้องควรนอนตะแคงซ้ายเพราะปกติหัวใจของคนเราจะอยู่ค่อนไปทางซ้าย เส้นเลือดแดงใหญ่ที่ออกจากหัวใจก็จะออกจากทางด้านบนของหัวใจแล้วตีโค้งยาวลงมาข้างล่าง พออยู่ในช่องท้องก็จะอยู่ค่อนไปทางด้านขวา ทำให้การไหลเวียนของโลหิตตัวแม่มีความคล่องตัวมากขึ้น แต่การนอนตะแคงด้านใดด้านหนึ่งนาน ๆ ก็อาจทำให้รู้สึกเจ็บเสียดท้องได้ ดังนั้นก็ควรต้องมีพลิกตัวหรือขยับตัวให้คลายปวดกันได้ เวลาพลิกตัวก็ค่อย ๆ ใช้มือช่วยประคองท้องให้หมุนตามไปด้วยนะคะ
ถึงแม้เรื่องการนอนในระหว่างตั้งครรภ์ถือเป็นความลำบากไม่น้อย ที่ทำให้คุณแม่พักผ่อนไม่เพียงพอ ต้องคอยปรับเปลี่ยนท่าในขณะกำลังนอน และยังต้องเป็นเรื่องที่คุณแม่ต้องคำนึงถึงความปลอดภัยต่อลูกในท้องด้วย ซึ่งคุณแม่ควรดูแลลักษณะท่านอนให้เหมาะสมกับอายุครรภ์ และทำความคุ้นเคยกับท่านอนโดยเร็วก่อนที่หน้าท้องจะขยายขึ้น เพื่อให้คุณแม่ได้นอนหลับสบายมากขึ้น
ท่านอนคนท้องในแต่ละช่วง
ในช่วงตั้งครรภ์แต่ละไตรมาส คุณแม่อาจมีคำถามว่า ช่วงไหนควรนอนท่าไหนจึงจะดี และท่าไหนไม่เหมาะกับแม่ท้อง ฟังคำตอบที่นี่ค่ะ
ในช่วงท้องอ่อน ๆ
ขนาดมดลูกของคุณแม่ยังไม่ขยายมากนัก หากคุณแม่ยังนอนหงายแล้วรู้สึกสบาย ไม่อึดอัด เจ็บท้อง เสียดท้อง ก็สามารถนอนหงายได้แต่ควรระวังเวลาจะลุกขึ้นนั่ง จะลุกพรวดพราดเหมือนตอนยังไม่ท้องไม่ได้นะคะ คุณหมอแนะนำให้ พลิกตัวนอนตะแคงก่อน แล้วค่อยใช้มือยันเพื่อลุกขึ้น
ในช่วงท้องโต
ตั้งแต่ 4 เดือนขึ้นไป การนอนหงายอาจไม่ใช่เรื่องง่ายสำหรับแม่ท้องอีกต่อไป คุณแม่ส่วนใหญ่จะรู้สึกสบายเมื่อนอนตะแคง เพื่อน้ำหนักของท้องส่วนหนึ่งจะตกลงที่พื้น ทำให้ไม่มีแรงกดบนเส้นเลือดใหญ่ในช่องท้อง คุณแม่ควรใช้หมอนสอดรองไว้ระหว่างขาสองข้างตรงใต้เท้า หรือนอนกอดหมอนข้าง จะช่วยให้นอนสบายและนอนได้นาน ส่วนเวลาคุณแม่จะพลิกตัวหรือลุกขึ้นนั่งคุณแม่ควรใช้มือประคองท้องเอาไว้ให้หมุนตามไปด้วย เท่านี้ก็ไม่เจ็บแล้ว
นอนหงายไม่ดีอย่างไร
ท่านอนหงายทำให้เลือดไปเลี้ยงมดลูกไม่เพียงพอ เนื่องจากน้ำหนักของมดลูกที่ขยายเพิ่มขึ้น ไปกดทับเส้นเลือดดำใหญ่ที่จะนำเลือดกลับสู่หัวใจ เลือดจึงไหลเวียนไม่สะดวก หัวใจเต้นเร็ว เกิดอาการใจสั่น ความดันโลหิตต่ำ หน้ามืด อึดอัด หายใจลำบาก ท่านอนหงายจึงเป็นท่านอนที่คนท้องควรหลีกเลี่ยง
ทำไมต้องนอนตะแคงซ้าย
การนอนตะแคงซ้ายช่วยให้การไหลเวียนของโลหิตทำงานได้ดีมดลูกกดทับหลอดเลือดในช่องท้องน้อยกว่าการนอนในท่าอื่น ๆ เมื่อการไหลเวียนเลือดดี ก็สามารถส่งอาหารได้ยังทารกได้ดีตามไปด้วย นอกจากนี้ การที่ระบบไหลเวียนเลือดดียังช่วยให้ไตขับน้ำปัสสาวะได้ดี ช่วยลดอาการบวมในแม่ท้องได้อีกด้วย ท่านอนตะแคงที่แนะนำคือ คือ ท่านอนตะแคงงอเข่าทั้งสองข้าง โดยคุณแม่อาจใช้หมอนรองระหว่างขาทั้งสองข้างก็จะช่วยให้รู้สึกสบายมากขึ้น
นอนท่าไหนทับลูก ?
คุณแม่ท้องมักคิดว่า การนอนคว่ำจะทับลูก ? ทำให้ลูกเป็นอันตราย แต่ความจริงนั้น ทารกนอนอยู่ในถุงน้ำคร่ำ คุณแม่จะสังเกตว่า ถ้านอนทับด้านหนึ่ง ท้องก็จะไปปูดออกอีกด้านหนึ่ง เนื้อที่ที่ลูกอาศัยอยู่นั้นจะคงที่ตลอดการนอนคว่ำจึงไม่ได้เป็นการนอนทับลูกแต่อย่างใด
แม่ท้องอีกหลายคนมักคิดว่า นอนตะแคงขวาจะกดทับเส้นเลือดใหญ่ ? ความจริงแล้วคุณหมอไม่ได้ห้ามคุณแม่นอนตะแคงขวา เพราะอันที่จริงเส้นเลือดส่วนใหญ่นั้นค่อนไปทางขวาเพียงนิดเดียว ดังนั้นการนอนจะแคงซ้ายจะช่วยให้เลือดไหลเวียนดีกว่า แต่ไม่ได้หมายความว่า ไม่สามารถนอนตะแคงขวาได้ หากเป็นท่าที่คุณแม่นอนแล้วรู้สึกสบายคุณแม่อย่าได้กังวลไปเลยค่ะ นอกจากนี้หากนอนตะแคงซ้ายนาน ๆ ก็ทำให้เมื่อยได้เช่นกัน คุณแม่ควรพลิกมานอนตะแคงขวาบ้าง สลับ ๆ กันไปค่ะ
ท่านอนแก้ปวดหลัง เท้าบวม
สำหรับคุณแม่ท้องที่มีขนาดครรภ์ใหญ่ขึ้น ทำให้เวลานอนไม่ค่อยรู้สึกสบายสักเท่าไหร่ ซึ่งตัวช่วยที่ดีที่จะทำให้การนอนนั้นสบายตัวมากขึ้น ลดอาการปวดหลัง คือการใช้หมอนสอดไว้ที่ใต้ท้องหรือหว่างขา หรือใช้ขาพาดหมอนข้างไว้ หรืออาจจะใช้หนุนหลังด้วย จะทำให้คุณแม่รู้สึกสบายขึ้นค่ะ สำหรับอาการเท้าบวม ให้คุณแม่ใช้หมอนหนุนใต้เข่า และขาท่อนล่าง เพื่อให้เท้าสูงขึ้น เพื่อเลือดไหลกลับสู่หัวใจได้ดี จะช่วยลดอาการเท้าบวมได้ค่ะ ตรวจสอบความถูกต้องของข้อมูลโดย นายแพทย์เมธาพันธ์ กิจพรธีรานันท์ สูตินรีแพทย์
การดูแลสุขภาพระหว่างตั้งครรภ์ให้แข็งแรงอยู่ตลอดเวลา สามารถช่วยลดอาการเจ็บป่วยแทรกซ้อนต่าง ๆ ได้มากค่ะ รวมทั้งการกินอาหารที่มีประโยชน์ ตลอดการตั้งครรภ์ก็สามารถช่วยลดการเจ็บป่วยของลูกในครรภ์ได้ด้วยเช่นกันค่ะ
บทความนี้เขียนขึ้นสำหรับ Project Sidekicks ซึ่งเป็นโครงการพิเศษที่เปิดตัวโดย theAsianparent เราหวังว่า จะลดอัตราการตายหลังคลอดในเอเชียตะวันออกเฉียงใก้ลงได้ 10 % ผ่านการสร้างความตระหนักรู้ เรื่องการนอนตะแคง ตลอดจนความจำเป็นของระบบสนับสนุนที่เหมาะสม สำหรับสตรีมีครรภ์ในการส่งเสริมการตั้งครรภ์ที่มีสุขภาพ
บทความอื่น ๆ ที่น่าสนใจ :
คนท้องนอนท่าไหนดี ท่านอนคนท้องแบบไหน นอนสบายไม่ทับลูก
ท่านอนหลังผ่าคลอด คนท้องหลังคลอดควรนอนท่าไหนสบายที่สุด ไม่เจ็บแผล
ท่านอนคนท้องที่ถูกวิธี แม่ท้องนอนท่าไหนถึงหลับสบาย ไม่เมื่อย ไม่เป็นตะคริว
มีข้อสงสัยเรื่องการตั้งครรภ์ หรือมีคำถามเรื่องการเลี้ยงลูกหรือเปล่าคะ? ติดตามอ่านบทความ หรือสอบถามสิ่งที่คุณอยากรู้ผ่านแอปของเราได้เลย
ดาวน์โหลด theAsianparent แอปพลิเคชัน ทั้ง IOS และ Android ได้แล้ววันนี้!
