5 ความเชื่อผิดๆ เกี่ยวกับการเลี้ยงดูทารก จากประสบการณ์กุมารแพทย์

ความเชื่อผิดๆ เกี่ยวกับการเลี้ยงดูทารก ความเชื่อที่มีมาแต่ดังเดิมแต่โบราณเกี่ยวกับสุขภาพและความเจ็บป่วยของทารก อาจมีบางสิ่งที่ก่อให้เกิดความเข้าใจและการกระทำที่ผิด จนเกิดอันตรายร้ายแรงแก่ทารกได้

• ทารกตาแดงควรใช้น้ำนมแม่หยอดตาเพื่อรักษา

กรณีศึกษา : คุณแม่ใช้น้ำนมแม่หยอดตาลูกวัยแรกเกิดที่ตาแดง เพราะมีผู้ใหญ่บอกว่าน้ำนมแม่มีความบริสุทธิ์จึงสามารถรักษาโรคตาแดงได้ แต่เมื่อหยอดแล้วกลับตาแดง และมีหนองมากขึ้น

ข้อเท็จจริง : ทารกตาแดง มีขี้ตาเป็นหนองมักจะเกิดจากการติดเชื้อแบคทีเรียหรือไวรัส น้ำนมแม่ไม่สามารถฆ่าเชื้อโรค หรือรักษาอาการตาแดงได้ หนำซ้ำยังเป็นแหล่งอาหารของเชื้อแบคทีเรีย ดังนั้นหากนำไปหยอดตาทารกที่ตาแดงจะยิ่งทำให้อาการรุนแรง มีการอักเสบติดเชื้อมากขึ้น จึงไม่ควรทำโดยเด็ดขาด

ข้อแนะนำ : หากทารกตาแดง มีหนอง ควรไปพบคุณหมอเพื่อรับการรักษาด้วยยาปฏิชีวนะชนิดหยอด และเฝ้าระวังภาวะแทรกซ้อนที่ตาด้วยค่ะ

• ทารกมีไข้ไม่สบายควรไปกวาดคอ

กรณีศึกษา : ทารกวัย 9 เดือนที่มีไข้แล้วไปกวาดยาโดยเอายาแผนโบราณป้ายในลำคอด้วยใช้นิ้วมือ ซึ่งผู้ทำไม่ได้มีความรู้ทางการแพทย์แผนใด ๆ เพราะผู้ใหญ่บอกว่าเด็กไม่สบายแบบนี้ต้องไปกวาดยาเพื่อรักษา ปรากฏว่าทารกมีไข้สูงขึ้น เจ็บคอ กลืนลำบาก เบื่ออาหาร น้ำลายไหล คอบวม คอแข็ง จากโรคฝีหลังคอหอย จากการติดเชื้อแบคทีเรียที่เป็นผลจากการกวาดยาที่ลำคอนั่นเอง

ข้อเท็จจริง : การกวาดยาเป็นการรักษาโรคแผนโบราณด้วยการใช้ยาสมุนไพรกวาดลงไปที่ลำคอของเด็ก ซึ่งอาจทำให้เกิดการติดเชื้อแบคทีเรียได้ กลายเป็นโรคฝีหลังคอหอย มีอาการเหมือนกับทารกน้อยรายนี้ และต้องรักษาด้วยการฉีดยาปฏิชีวนะ และบางรายอาจมีอาการรุนแรงจนต้องได้รับการผ่าตัด

ข้อแนะนำ : หากทารกมีไข้ ไม่สบาย ควรไปพบคุณหมอเพื่อรับการตรวจรักษาหาสาเหตุที่ถูกต้องดีกว่านะคะ

• ทารกมีฝ้าขาวที่ลิ้นควรใช้ปัสสาวะของลูกไปกวาดลิ้น

กรณีศึกษา : ทารกวัย 4 เดือนมีฝ้าขาวที่ลิ้น คุณพ่อใช้ผ้าอ้อมรองรับน้ำปัสสาวะของลูก แล้วนำไปกวาดลิ้น ตามคำแนะนำของผู้ใหญ่ ทำอยู่หลายวันก็ไม่ดีขึ้น จึงมาพบแพทย์

ข้อเท็จจริง : ฝ้าขาวที่ลิ้นของทารกมักเกิดจากคราบนมธรรมดา ซึ่งสามารถเช็ดออกโดยง่ายดายด้วยผ้าอ้อมชุบน้ำต้มสุก แต่หากเช็ดไม่ออกก็อาจเป็นการติดเชื้อรา ซึ่งรักษาโดยการใช้ยาต้านเชื้อราป้ายหรือหยดในบริเวณที่เป็น การใช้ปัสสาวะไปกวาดลิ้นไม่ได้ช่วยรักษาแต่กลับเป็นการนำเอาเชื้อโรคเข้าสู่ร่างกายทารกได้

ข้อแนะนำ : หากทารกมีฝ้าขาวที่ลิ้น ควรใช้ผ้าอ้อมชุบน้ำต้มสุกเช็ดออก หากเช็ดแล้วไม่ออกก็ควรไปพบคุณหมอ เพื่อรับการรักษาด้วยยาต้านเชื้อราค่ะ

• ทารกท้องเสียเพราะยืดตัวตามวัย

กรณีศึกษา : ทารกวัย 6 เดือน มีอาการถ่ายเหลว 5-7 ครั้งต่อวัน อุจจาระมีมูกปนเลือดจากการติดเชื้อแบคทีเรีย เป็นอยู่นานหลายวันจนมีตาโหล ปากแห้ง จากการขาดน้ำ ไม่ได้มารับการรักษาที่โรงพยาบาลแต่แรกเพราะผู้ใหญ่บอกว่าเด็กวัยนี้ท้องเสียเป็นเรื่องปกติเพราะเด็กยืดตัว

ข้อเท็จจริง : อาการท้องเสียในเด็กวัยนี้ มักเกิดจากติดเชื้อโรค จากการที่เด็กเริ่มเคลื่อนไหว หยิบจับสิ่งของได้เอง ชอบเอาของเข้าปาก ไม่ได้เป็นเพราะการยืดตัว หากติดเชื้อไวรัสจะหายได้เองภายใน 1 สัปดาห์ อาการไม่รุนแรง แต่หากติดเชื้อแบคทีเรียอาจมีอาการรุนแรง ไข้สูง ได้หากไม่ได้รับการรักษาอย่างถูกต้อง

ข้อแนะนำ : หากทารกมีอาการท้องเสียมาก ทานได้น้อย ซึม ตาโหล ปากแห้ง จากการขาดน้ำ ไข้สูง มีอาการรุนแรง ควรรีบไปพบคุณหมอ ไม่ควรชะล่าใจว่าท้องเสียเป็นเรื่องปกติของเด็กวัยนี้ เพราะอาจเป็นอันตรายร้ายแรงได้นะคะ

• หากไม่ดัดขาทารกหลังอาบน้ำจะขาโก่ง

กรณีศึกษา : ทารกวัย 5 เดือน พี่เลี้ยงผู้ดูแลดัดขาให้ทุกครั้งหลังอาบน้ำตั้งแต่แรกเกิด ช่วง 1 วันก่อนมาโรงพยาบาลสังเกตว่าร้องไห้งอแงทุกครั้งเมื่อจับขาจะดัด และร้องกวนทั้งวันผิดปกติ จึงมาพบแพทย์ เมื่อ x-ray ก็ปรากฎว่า กระดูกขาหัก

ข้อเท็จจริง : เด็กทารกจะมีขาที่ไม่ได้ดูตรงนักแต่แรกเกิด เมื่อโตขึ้นขาก็จะค่อย ๆ ตรงเป็นปกติได้เอง มีเด็กบางรายเท่านั้นที่มีภาวะขาโก่งกว่าปกติ การดัดขาทารกไม่ได้ช่วยป้องกันขาโก่งแต่อย่างใด

ข้อแนะนำ : ไม่ควรดัดขาทารกเพื่อให้ตรง หรือป้องกันขาโก่ง เพราะอาจนำมาซึ่งการบาดเจ็บ ผิดรูป หรือกระดูกหักได้ และหากสงสัยว่าทารกขาโก่งผิดปกติ ก็ควรไปปรึกษาคุณหมอนะคะ

บทความอื่น ๆ ที่น่าสนใจ

ทารกแรกเกิดเสี่ยงเป็นโรคอะไรบ้าง ปัญหาที่พบบ่อยในทารกแรกเกิด แม่ต้องรู้และระวังลูกน้อยเอาไว้

ไม่อยากให้ลูกต้องป่วยบ่อย ต้องสอนลูกให้ทำแบบนี้

อุทาหรณ์! ลูกพิการเพราะจ้างคนอื่นเลี้ยงลูก กว่าจะรู้ตัวก็สายเสียแล้ว